Bụi là một tập hợp nhiều hạt, có kích thước khác nhau (khoảng một phân tử đến kích thước nhìn thấy được), tồn tại lâu trong không khí dưới dạng bụi bay, bụi lắng và các hệ khí có nhiều pha: hơi, khói, mù.
Theo kích thước hạt, bụi trong không khí được phân thành các loại sau:
Bụi thô, cát bụi (grit): các hạt bụi rắn có δ > 75 μm.
Bụi (dust): hạt rắn có 5 μm <δ < 75 μm.
Khói (smoke): các hạt rắn hoặc lỏng tạo ra từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hay ngưng tụ, có kích thước 1 μm <δ < 5 μm.
Khói mịn (fume): các hạt rất mịn có kích thước δ < 1 μm.
Sương (mist): hạt chất lỏng có δ < 10 μm.
Tùy theo bản chất hóa học bụi có các tác hại gây bệnh khác nhau. Thường ta gặp các nhóm:
+Bụi gây nhiễm độc (chì, thủy ngân)
+Bụi gây dị ứng (bụi bông gai, phấn hoa, lông thú vật,…)
+Bụi gây nhiễm trùng.
+Bụi gây xơ phổi: bụi than, aniăng, silíc,…
Bụi còn gây tác hại tới máy móc, thiết bị, tăng độ hao mòn, tăng tốc độ ăn mòn kim loại trong không khí.
Tác động của bụi tới con người
Bệnh phổi nhiễm bụi: đây là bệnh thường gặp trong số các bệnh nghề nghiệp. Bệnh gây ra do thường xuyên hít thở bụi khoáng và kim loại dẫn đến hiện tượng xơ hóa phổi, làm suy chức năng hô hấp. Tùy theo loại bụi hít phải mà gây nên các bệnh bụi phổi khác nhau, như: Silicose, Asbestose, Beriliose, Aluminose, Anthracose, Siderose..
Bệnh đường hô hấp : tùy theo nguồn gốc các loại bụi mà gây ra các bệnh viêm mũi, họng, khí phế quản khác nhau.
Bệnh ngoài da : bụi tác động đến các tuyến nhờn làm khô da, phát sinh các bệnh về da.
Bụi có thể làm giảm khả năng quang hợp, hô hấp và thoát hơi nước của cây do các bề mặt lá bị che lấp.
Một số loại bụi khi tiếp xúc với các thiết bị, đồ vật bằng kim loại trong không khí sẽ gây ăn mòn.
Môi trường bị ô nhiễm bụi sẽ làm giảm đi vẻ đẹp của thiên nhiên, giảm tầm nhìn của sinh vật trong không khí, ảnh hưởng đến tinh thần và sức khỏe của con người.
Các phương pháp xử lý bụi bao gồm:
+ Phương pháp thu bụi nhờ trọng lực và quán tính.
+ Phương pháp thu bụi ẩm.
+ Phương pháp thu bụi lọc.
+ Phương pháp thu bụi tĩnh điện.
